مانن، ماننا، مانایی ها در تپه باستانی حسنلوی سولدوز

مانن، ماننا، مانایی ها

در قرن 9پ م در شمال غربی ایران در غرب دریاچه ارومیه و همسایگی آشوریان و اورارتوییان دولت نو ظهوری به نام ماننا پدید آمد. در سال 1947در تپه زیویه مرز امروزی آذربایجان غربی و کردستان ایران گنجینه با شکوهی از طلا نقره و عاج از دل خاک بیرون آمد که پیش در آمدی بر شناسایی مانایی ها شد.  

در دره سولدوز آذربایجان غربی دهکده های متعددی از دوران پیش از تاریخ کشف شده است.

در طول زمان به ترتیب درمنطقه دریاچه ارومیه تا کرمانشاه قبایل مختلفی سکنی گزیدند که منابع آشوری آنها را گوتیان و لولبیان نامیده اند.

در قرن 9 پیش از میلاد یکی از این قبایل در تپه حسنلو شروع به ساخت دژ مستحکم کرد.

طبق کتیبه ای که در بوکان پیدا شده این قوم اعتبار خاصی داشت و کم کم هسته مرکزی قوم ماد را تشکیل داد.

به موجب سالنامه های آشوری در قرن 9 پیش از میلاد تشکیلات دولتی و قلاع دفاعی خطه ارومیه ساخته شده است.

دولت ماننا شامل تمامی نواحی جنوب دریاچه ارومیه و بخشی از دره رود قزل اوزن بود.

سازمان اجتماعی ماننا شامل دامداری و پرورش گوسفند و حیوانات شاخدار ،اسب،شتر دو کوهان،قاطر و خر بود.

فرهنگ تپه حسنلو عمدتا به دوره چهارحسنلو مرتبط میشود. در این دوره در اوج شکوفایی مانایی ها حمله آشوریان یا اورارتویی ها به آنها باعث کشتار آنها و از بین رفتن آنها میشود.

در تپه حسنلو زن و مردی در بغل هم ،مادری که کودکی را در آغوش گرفته و چهل زن که در سالنی خوابیده بودند به یکباره به زیرآواررفته اند و باستان شناسان آنها را از دل خاک بیرون آورده اند

روستای حسنلو