قاراپاپاق در آواجیق و گلوگاه مازندران
شهرستان گلوگاه در شرقی‌ترین نقطه استان مازندران هم مرز با استان گلستان و تا حدی از سمت جنوب نیز با استان سمنان واقع شده است. این منطقه در جنوب شرقی دریای مازندران و شمال خطالراس شمالی‌ترین رشته کوه البرز یعنی (جهان مورا) و در شرق شهرستان بهشهر و غرب استان گلستان واقع شده است.
اهالی گلوگاه مازندران جزء ایل و طایفه عمرانلو و ترک زبان هستند. ایل عمرانلو به منظور سر حد داری و جلوگیری از تهاجم ترکمن‌ها به امر آقا محمد خان قاجار از قراباغ و قراداغ (امروزه قره باغ جزء جمهوری آذربایجان و قراداغ جزء آذربایجان خاوری در خاک ایران است) به گلوگاه مازندران کوچانیده اند.شیوع نام «قاراپاپاق» و چنین نام گذاری توسط ساکنین ترکیه، سخت مطلوب نایب السلطنه عباس میرزا می‌شود و لذا می‌بینیم به هنگام اصدار اولین فرمان در آواجیق به اردوی بزرگ مذکور، آن مردم را «قراپاپاق» نامیده است و دیگر یادی از بزچلو نکرده است.عباس میرزا برای اینکه کلمه بزچلو را کاملاً از ذهن این مردم بزداید که دیگر (باصطلاح) فیلشان یاد هندوستان بزچلو را نکند. تا مبادا عشق حوالی دریاچه وان کرده و مشکلی به وجود آورند. و یا به عشق قوم و خویشان قدیمی در جنوب شرقی به سمت مرکز ایران ( اراک، کمیجان امروزی) بروند و سنگر مورد نظر عباس میرزا در جنوب دریاچه ارومیه خالی بماند، سخت به عنوان و نام «قاراپاپاق» می‌چسبد.
قره پاپاق (که تلفظ صحیح آن بر اساس قواعد ترکی قاراپاپاق است) در آواجیق خوی منتظر فرمان نهائی نایب السلطنه می‌شوند، که طول این انتظار روشن نیست. عباس میرزا میان آمار جمعیتی این اردو و سرزمینی که در نظر دارد به آنان واگذار کند، یک محاسبه سر انگشتی نموده و برآورد می‌نماید و در نتیجه مشاهده می‌کند، سرزمین مذکور گنجایش این مردم را ندارد.
ابتدا عده‌ای از آنان که عشق صحرای ترکمن به سر داشتند را به اجازة حرکت به سمت آن دیار نایل می‌شوند. لیکن بدین شرط که در منطقه گلوگاه مازندران ساکن شوند و پیشتر نروند. گویا این عده بیشتر از صد خانوار نبوده‌اند که هنوز هم پیر مردهایشان عنوان قره پاپاق را بیاد دارند.
قاراپاپاق ها معتقدند که بخشی از ایل‌شان در منطقة آواجیق مانده است اما تحقیقات نشان می‌دهد که بخش مزبور همان است که به طرف گلوگاه مازندران رفته‌اند. و بالاخره حدود 2100 خانوار با جمعیتی افزون بر 25000 نفر به سوی سرزمین «سولودوز» یا «سللی دوز» روان می‌شوند.
