حکومت محلی سولدوز در سالهای اشغال

تاریخ وفات نجفقلی خان حاج امیر تومان دقیقاً روشن نیست، یک سند تلگرافی از ولیعهد (محمد علی میرزا) بتاریخ روز نهم ربیع الاول سنه 1324، نشان می‌دهد که وی در آن تاریخ یعنی 6 ماه قبل از وفات مظفر الدین شاه در قید حیات و همچنان حاکم محلی قراپاپاق بوده است. 

 
متن تلگراف: آقای نجفقلی خان امیر تومان تلگراف شما را ملاحظه کردم محرمانه می‌نویسم تفصیل را به جناب رشید الملک امیر تومان رمز گفتم که عاجلاً شما را مطلع کند، مخصوصاً می‌نویسم دقیقه‌ای غفلت ندارم آگاه باشید ـ ولیعهد.

در سال 25 چه گذشته بر ما معلوم نیست ولی در ربیع الثانی 1326 سندی صادر شده به شرح زیر:

آرم شیر و خورشید ـ حکومت ولایات اربعه ـ ارومی، خوی، سلماس و سلدوز ـ سواد مراسله حکومت، به بیت الحکومه سلدوز ـ مورخه شهر ربیع الثانی 1326.

بعد العنوان، خوانین قراپاپاق و نمایندگان محترم اهالی سلدوز که راجع به پاره مسائل با هم گفتگو داشتند تحبیب لازم در مابین آنها به عمل آمد و با همدیگر صفا نموده و با رضایت طرفین جناب خسروخان میر پنچه را به حکومت سلدوز منتخب نمودند و عنقریب به محل ماموریت عزمیت خواهند نمود این است می‌نویسم که شما به امور حکومتی آنجا مداخله نکرده و منتظر ورود جناب معزّی الیه باشید.



در آخر نام صادق طباطبائی بین پرانتز آمده و در زیر آن امضا و مهر حاکم ارومیه با جمله «مواد مطابق اصل است» قرار دارد.

این نامه خطاب به رضا قلی خان رشید السلطنه نوشته شده با اینکه نامی از او برده نشده اما می‌دانیم در سال 26 وی از طرف حاج صمد خان شجاع الدوله به حکومت سلدوز منصوب شده بود. شجاع الدوله از سوی محمد علی شاه حکومت کل آذربایجان را به عهده داشت مقر او شهر مراغه بود و با مشروطه خواهان تبریز در نبرد بود و حکومت ارومیه (که نه با نهضت تبریز وحدت داشت و نه تابعیت عملی از صمد خان) دور از این هیاهو به کار خود ادامه می‌داد. بدین ترتیب سلدوز دارای دو حاکم قانونی می‌شود که چندان برخورد شدیدی با هم ندارند و مسئله با قهر و غیبت گوئی از یکدیگر برگزار می‌شود.

و از متن سند پیداست که زمان زیادی از وفات نجفقلی خان نگذشته بوده است. [زیرا از لفظ «معزّی الیه» پیداست که هنوز خسروخان، در عزای پدرش نجفقلی خان بوده است.]