قاراپاپاق ها پس از گذشت چندین سال از آمدن به سلدوز با احیای اراضی بیشتر، به کشاورزان سخت کوش تبدیل شدند. ابتدا در موطنشان از درخت و تاکستان خبری نبود، بطوری که در اول ورود ساقههای کلفت و بلند نی را به اندازه «یک بغل» با هم میبستند و «باغ» مینامیدند و با آنها سقف میساختند. آنان ناچار بودند خانهها و اصطبل ها را کم عرض و در حدود 5/2 متر بسازند، انتهای باغها را بر روی دیوار و سر آنها را به هم تکیه داده و با «جگن» میبستند آنگاه کاه و گل میکردند بدین ترتیب سقفها در آن زمان شکل شیروانی داشته است.
ادامه مطلب ...در ادبیات شفاهی قاراپاپاق ها، یئلی یئل همان یئرلی یئری هست که در اشعار مولانا و دیوان شمس تبریزی آمده است:
ساقی بنوش آن جام می یرلی یلی یرلی یلی
مطرب بگو بآواز نی یرلی یلی یرلی یلی
باد صبا برخاسته روی زمین آراسته
بلبل چمن پیراسته یرلی یلی یرلی یلی
که البته نگارش صحیح ترکی آن یئرلی یئری است.
یئر به معنی زمین و جایگاه است. یئرلی نیز به معنی جایگاه، مکان و روش درست و ارزشمند است.
یئرلی یئری نیز به معنای در جایگاه و منش اصلی، درست و ارزشمند قرار گرفته و حرکت کن.
بنابر این یئلی یئل، یا همان یئرلی یئری در ادبیات شفاهی و فولکلوریک آذربایجان: ترنم، سروده و آهنگی محبت آمیز و گاهی حزین که در انس و الفت انسان و در هنگام ارتباط و کار کشاورزی با دام های اهلی خصوصا در شخم زنی با کال جوتو خوانده می شود.
سروده هایی محبت آمیز از این دست که حیوان را به رامش و منش درست در جایگاه طبیعی فرا میخواند.
چه در هنگام شیردوشی، شخم زنی، ارابه کشی، خوشه چینی و یا خرمن کوبی و ...
آهنگ یئرلی یئری شاید همانند سروده های سایاچی و بازمانده سرودهای مقدسی است که مردم عهد شامان (شمن) در ستایش یاوران بزرگ حیات شان، یعنی حیوانات اهلی، خورشید، کوه، زمین، آب، باران، ستارگان، گیاهان و مانند آن سرودهاند. این سرودها عموماً در سینههای سایاچی ها محفوظ است. ( و تا همین اواخر در میان قاراپاپاق برخی با ذائقه هنری و آوازی خوش در سروده های یئلی یئل و ستایش کال و گاومیش مشهور و زبانزد بودند).
نام بزچلو، برچلو، بورچالی در نقشه جهان
مناطق شمالغربی استان مرکزی و حوالی کمیجان را برچلو یا بزچلو مینامند . واژة برچلو ، بزچلو ، برچلوئی و بزچلوئی پسوند نام خانوادگی بسیاری از مردم و اهالی استان مرکزی یا کسانی است که از این استان کوچ کرده اند . از طرفی در منطقة کمیجان بخش وسیعی از روستاها و مزارع را جزو محال برچلو یا بزچلو می شناسند.
ادامه مطلب ...